شفقنارسانه_ یکی از وظیفه خبرنگاران در هر رسانه ای، توجه به ملاحظات اخلاقی و حقوقی در انعکاس یک اخبار بازنشری است. اما به نظر می رسد یک رویه ثابت در رسانه ها تعبیه شده که اظهارات یک مقام مسئول را بدون توجه به تبعات و بار حقوقی و اخلاقی آن منتشر و برجسته می کنند. حمید ضیایی پرور مدرس دانشگاه معتقد است، در بازنشر اخبار طبیعتا رسانه های حرفه ای دست به بازپروری اخبار می زنند که عنوان بازتولید هم دارند، اما رسانه های زرد و فیک نیوز که اخبار بازنشری را عینا منتشر می کنند، کارکرد و ساختارشان با رسانه های حرفه ای متفاوت خواهد بود.

ضیایی پرور با اشاره به دسته بندی رسانه ها و نوع عملکرد آنها در بازنشر اخبار به شفقنا می گوید: در اینجا ما رسانه ها را به دو دسته تقسیم می کنیم. یکی رسانه هایی که ساختار حرفه ای دارند، یعنی دروازه بانان حرفه ای و آموزش دیده ای که اخبار را راستی آزمایی و دبل check و fact checking می کنند و رسانه مسئولیت محتوای منتشر شده را بر عهده می گیرد و رسانه در اینجا دست به راستی آزمایی دقیق می زند. این مدل رسانه های حرفه ای در دنیا و ایران  وجود دارد.

او ادامه می دهد: دسته دیگری از رسانه ها وجود دارند که متأسفانه حالت نشریات زرد را دارند و صرف جذب مخاطب برایشان مهم است و خودشان را مسئول محتوا نمی دانند و محتوا و اخبار و اطلاع رسانی اولویت دوم آنها است. اولویت اول آنها این است که به هر قیمتی کلیک دریافت کنند و معمولا این مدل رسانه پر از آگهی های رنگارنگ اند که حتی خود آن آگهی ها در ضوابط و قوانین کشور نمی گنجند.

این پژوهشگر ارتباطات تاکید می کند: این رسانه ها متولی محتوا نیستند و دارای ربات هایی در نشر و بازنشر اخبار هستند و این رسانه فاقد دروازه بان خبری اند و با هوش مصنوعی و کدنویسی محتوای را از رسانه های دیگر دریافت و بازنشر می کنند و کنترل انسانی نمی شوند.

ضیایی پرور با اشاره به نوع ساختار رسانه های زرد در بازنشر اخبار توضیح می دهد: نشانه صریح و واضح این رسانه ها، وجود   غلط های املایی و فاحشی است که اغلب به اصلاح آن بی توجه اند. حتی این رسانه ها در خیلی از موارد برای فریب مخاطب عنوان منبع اصلی خبر را هم حذف می کنند. این رسانه ها خلاق و تولید کننده محتوا و اخبار نیستند و دروازه بانی اخبار در رسانه هایشان ندارند‌ برخی این رسانه ها را باج نیوز خطاب می کند و در خوشبینانه ترین حالت، روزنامه نگاری زرد محسوب می شوند. به نظرم چنین رسانه هایی در قواعد حرفه ای روزنامه نگاری نمی گنجد که قابل بررسی باشند.

او ادامه می دهد: معمولا ساختار این رسانه ها، به شکل رایج و اصولی که درباره رسانه ها وجود دارند(از وجود تحریریه و سردبیر و دبیر و….)، نیست و صرفا بازنشر اخبار هستند و نوع اطلاعات آنها نشان دهنده این است که به دنبال جذب مخاطب از هر راهی است و چنین ساختاری، دارای ساختار جدی نیست و مسئولیتی نمی پذیرند و هر نوع اخباری را بازنشر می کنند.

با این وجود رسانه های حرفه ای چه مسئولیتی در بازنشر اخبار رسمی دارند؟ ضیایی پرور پاسخ می دهد: خبرنگاران حرفه ای در طول کار خود با اخبار رسمی زیادی روبرو می شوند که آن اخبار را تنظیم و منتشر می کنند‌ مثلا از رادیو و تلویزیون گرفته تا پایگاه خبری که روزانه با حجمی از این اخبار روبرو هستند، این رسانه ها قطعا سبک خبری خاصی برای تنظیم و بازنشر همین اخبار دارند.  مثلا امکان دارد اخبار را کوتاه کنند و ویرایش های زیادی انجام می دهند و حتما عملیاتی بر روی اخبار بازنشری دارند که خبر را بازپروری می کنند که همین سبک و مدل نوشتاری آن رسانه می شود.

این مدرس دانشگاه ادامه می دهد: معمولا در آژانس های خبری و خبرگزاری ها اغلب محتوای آنها تولیدی است که دیگر رسانه ها از اخبار و محتوای آنها استفاده می کنند. پس همین رسانه ها منبع خبری دیگر رسانه ها می شوند اما باید توجه داشت که در بازنشر اخبار طبیعتا رسانه های حرفه ای دست به بازپروری اخبار می زنند که عنوان بازتولید هم دارند، اما رسانه های زرد و فیک نیوز که اخبار بازنشری را عینا منتشر می کنند، کارکرد و ساختارشان با رسانه های حرفه ای متفاوت خواهد بود.

او توضیح می دهد: رسانه ای که اخبار بازنشری را بازپروری و بازتولید می کند، چند عملیات بر روی این اخبار انجام می دهد. یکی راستی آزمایی و fact checking است چون رسانه و منبع اولیه امکان دارد اطلاعات را به درستی منتشر نکرده باشد. کار بعدی تکمیل آن خبر است، ممکن است در منبع اولیه به عنصر کی و کجا اشاره کرده باشد و امکان دارد وقتی به دست منبع دوم برسد امکان دارد به عنصر چرایی و چگونگی هم توجه کند. یا اینکه امکان دارد دست به تکمیل آن خبر بازنشری از طریق مصاحبه بزند و یا به پیشینه اخبار می پردازد که به نوعی می تواند تولید آن رسانه محسوب شود.